0 Οι παλιές βρύσες του Πέρκου

To ρέμα της Τζιχρινιάς στά όρια του δρόμου Πέρκου-Περίστας 

και στο βάθος  πάνω μακρυά πίσω απο τα φυλλώματα 
οι πηγές  Δεξιά υπάρχει και βρύση με τρεχούμενο νερό

Το χωριό μας ο Πέρκος φημιζόταν για τη πλούσια φυσική ροή των υδάτων του. 
Ο οικισμός από την δημιουργία του χωριού αναπτύχθηκε σε τρείς μαχαλάδες ,όσες και οι πηγές ύδρευσης εκείνη την εποχή.
1/Ο επάνω μαχαλάς με πηγή ύδρευσης τη Βρυσούλα
2/Το κέντρο με πηγή ύδρευσης τη Κοντέικη βρύση.
3/Κι ο κάτω μαχαλάς με πηγή ύδρευσης την Κάτω Βρύση. Εξω απο το χωριό υπάρχουν ακόμη οι εξής πηγές: 
-Tης Κεχρινιάς που βρίσκεται πιο ψηλά και νότια στο δρόμο προς την Περίστα με δροσερό ,εύγευστο, κατάλληλο προς πόση νερό. Απο την πηγή αυτή υδρεύεται απο το 1964 το χωριό μας
-Της Σκλήμνας που βρίσκεται στο δρόμο προς το Θέρμο ,όπου υπάρχει και σχετική βρύση για να δροσίζονται οι διαβάτες και να εξυπηρετούνται οι κτηνοτρόφοι της περιοχής
-Οι πηγές στα Κάτω Αμπέλια (στο Πουρί) , στο Μαρμαράκι, στην Πέρα Βρύση και στην Τσελικούκου για το πότισμα των χωραφιών και των κήπων.

Κοινοτική βρύση του 1964.
Στην εκβολή του νερού 
υπήρχε λιονταράκι που για
"ιστορικούς" λόγους 
εξαφανίστηκε

Το υδραγωγείο μας  ολοκληρώθηκε με πολλούς κόπους και προσωπική εργασία των πατεράδων μας  το 1964. Επρεπε να μεταφερθεί στην αρχή το νερό από τις πηγές  της Τζιχρινιάς (Κεχρινιάς) –πάνω από το ρέμα στα όρια Πέρκου  Περίστας όπως βλέπετε στην πρώτη πιό πάνω φωτογραφία– και κατά μήκος του αμαξητού δρόμου μέχρι την κορυφή του χωριού δίπλα στο Κοσεντέικο όπου κατασκευάσθηκε το υδραγωγείο. Επρεπε να προμηθευτούν σωλήνες αμιάντου που με τον τότε πρόεδρο της Κοινότητας μας τον αείμνηστο Γιώργο Τριανταφυλλάκη (τον Παλιορώργο) έγιναν παραστάσεις στα διάφορα Υπουργεία για να προμηθευτούν τα υλικά. Όπως βέβαια είναι γνωστό δεν υπήρχαν τα μηχανικά μέσα για διανοίξεις και εκσκαφές, όλα γίνονταν με το χέρι από το σκάψιμο μέχρι τους εκβραχισμούς με φουρνέλα .Για την εποχή εκείνη αποτελούσε κορυφαίο γεγονός η τοποθέτηση των καλαίσθητων μεταλλικών κοινοτικών βρυσών στις διάφορες γειτονιές του χωριού για να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι του.Πολύ αργότερα το δίκτυο εξαπλώθηκε,το νερό μπήκε σε κάθε σπίτι οπότε και καταργήθηκαν οι κοινοτικές βρύσες του 1964.

Είναι αξιοσημείωτο όμως να δούμε πως εξυπηρετούνταν οι κάτοικοι τα παλιότερα χρόνια. Οι άφθονες καλλιέργειες   στον Γαύρο και ειδικά στα Κάτω Αμπέλια με τα πολλά χωράφια και τους κήπους μαρτυρούν ότι η φύση μας χάρισε απλόχερα το υπέρτατο στοιχείο επιβίωσης , το νερό. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν άφθονες πηγές και ρυάκια.

Ξεκινώντας από τις καλλιέργειες , όπου δεν υπήρχε φυσική ροή το νερό αποθηκεύονταν στις στέρνες (γούρνες) για το πότισμα των κήπων. Εκεί υπήρχε η σειρά που θα πότιζε ο καθένας. Τέτοιες κοινής χρήσης  γούρνες συναντάμε στην Τσελικούκου, στο Μαρμαράκι , στην Πέρα Βρύση και αλλού. Πάνω  από την εκκλησία του νέου Αη Λιά υπήρχε μια τέτοια γούρνα με άφθονο νερό που πότιζε ένα μέρος του χωριού, να σημειωθεί μάλιστα ότι τότε το νερό μεταφερόταν με πολύ κόπο μέσα από αυλάκια που ήθελαν συνεχή συντήρηση για να μην χάνεται στην πορεία του.

Αφθονο και καλής ποιότητας νερό με πλούσια μεταλλικά στοιχεία  υπάρχει στο Πουρί στα Κάτω Αμπέλια και ήταν αρκετό για να ποτίζει όλες τις καλλιέργειες. Οπως επίσης πολύ καλής ποιότητας νερό έχει η βρύση έξω απο το χωριό στη θέση "Σκλήμνα" κοντά στον Αη Ταξιάρχη

Από τα παραπάνω και από μαρτυρίες των παλιότερων καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν υπόγεια ρεύματα με άφθονο νερό.

Ένα από αυτά τα ρεύματα πρέπει να περνά κάπου εκεί κάτω από το σχολείο μας και να καταλήγει στο Πουρί στα Κάτω Αμπέλια. Οι πηγές του Ψώριαρη ειδικά της Τζιχρινιάς (Κεχρινιάς) και στις Λεπτοκαρυές έχουν τροφοδοτήσει όλες τις παλιές πέτρινες βρύσες που έχουν θέση προς τη μια άκρη του χωριού και εξυπηρετούνταν ο κάτοικοι με πόσιμο νερό, για οικιακές ανάγκες κουβαλώντας το στα σπίτια με τις βαρέλες , για να πλένουν και να ποτίζουν τα ζώα στις κουρήτες.


Aς δούμε αυτές τις παλιές βρύσες , μετά απο μεγάλο οδοιπορικό κατορθώσαμε ν;α φωτογραφήσουμε (ειδικά τη Βρυσούλα) . Μας γεμίζει θλίψη να τις βλέπουμε σε αυτό το χάλι , γιατί είναι ιστορικά μνημεία που μας θυμίζουν τα παιδικά μας χρόνια, όταν πηγαίναμε και παίζαμε ή σταματούσαμε τσοπανόπουλα να ξαποστάσουμε και να δροσιστούμε απο το υπέροχο νερό τους. Δυστυχώς αυτά έχει η ερήμωση της υπαίθρου  .

Οι βρύσες μέσα στο χωριό

H Βρυσούλα του πάνω μαχαλά
πλήρως εγκατελειμένη

Η παλιά βρύση στου "Κοντού το ρέμα" μέσα στο χωριό 
χωρίς νερό που κάπου έχει χαθεί

Η νέα βρύση στου "Κοντού το ρέμα" όπως μεταφέρθηκε 
πιό κάτω στο δρόμο, με το νερό της παλιάς βρύσης

Η "κάτω βρύση" όπου ποτίζανε τα ζώα

Η δεύτερη "κάτω βρύση"  του κάτω μαχαλά με το πόσιμο νερό

Οι βρύσες έξω απο το χωριό

Η βρύση στο "Μαρμαράκι"

Η "Πέρα Βρύση"

Η βρύση στη θέση"Σκλήμνα" κοντά στον Αη Ταξιάρχη

________________________________________________________________________
"Με τα τοπωνύμια που  ίσως και να μη γράφονται σωστά λόγω της αλλαγής προφοράς απο γενιά σε γενιά κι εύλογα δημιουργούνται απορίες ως προς την προέλευση  των λέξεων θα ασχοληθούμε εκτενώς σε ιδιαίτερη ανάρτηση.
Επι του παρόντος η θέση στου ή στην Τσελικούκου ίσως και να δόθηκε απο το όνομα κάποιου παλιού μεγάλου γαιοκτήμονα. Τσέλιος Κούκος , στου Τσέλιου Κούκου;;;;"
_________________________________________________________________________________
Δείτε σε μεγαλύτερες διαστάσεις όλες τις παραπάνω φωτογραφίες εδώ   http://contentsoftheblogperkos.blogspot.gr/2014/01/blog-post.html

Πηγες δημοσίευσης: 
1- ΝΑΥΠAKTIA – Σωτηρίου Μιλτ. Κωτσόπουλου
2.- ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΣ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ – 
Θανάση Παπαθανασόπουλου
3- Κείμενο κ. Γ. Κοτρώνη απο την ανάρτηση http://perkosnafpaktias.blogspot.gr/2010/04/blog-post_3389.html
Φωτογραφίες: 

Γιάννης Γεωργόπουλος