0 Ο Πέρκος κι ο Αγιος Κοσμάς

Πηγή: Το βιβλίο του Θανάση Παπαθανασόπουλου ΠΕΡΙΣΤΑ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ (3ΟΣ ΤΟΜΟΣ)-ΠΕΡΚΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΆ (έκδοση 2010)

Γράφει ο Θαν. Παπαθανασόπουλος

Να και μια λαικη διήγηση για τον Πάτερ Κοσμά που σχετίζεται με τον Πέρκο. Την ξεσήκωσα απο το βιβλίο του συγγραφέα Ανθη Βέργη που κατάγεται απο τη Χρυσοβίτσα με τίτλο "Κοσμάς ο Αιτωλός" 

"Οταν έφυγε διωγμένος απο τους Κοτσαμπάσηδες της Μακρυνείας ο Πατροκοσμάς στον Δαφνιά τον έπιασαν οι Τούρκοι. Τον δέσανε και τον τραβούσαν για τη Γαβαλού να τον κλείσουν στη φυλακή. Στο δρόμο απαντήθηκαν με δυο διακονιαραίους απο τον Πέρκο , ορεινό χωριό της Ναυπακτίας, οι οποίοι και τον λυπηθηκαν. Εδωκαν στους τούρκους στρατιώτες στους τσοχανταραίους όσα γρόσια είχαν μάσει απο τη ζητιανία τους και τον απελευθέρωσαν.  Η παράδοση λέει πως ο άγιος τους ευλόγησε και τους ευχήθηκε υγεία και προκοπή. Γιαυτό και όσοι Μπερκιώτες ξενητεύονται κάνουν όλοι "καζάντι" δηλαδή προκόβουν"