0 Η Ληστεία στα Κράβαρα .......και ο Μήλιος απο τον Πέρκο

Πηγή: Το βιβλίο του Θανάση Παπαθανασόπουλου ΠΕΡΙΣΤΑ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ (3ΟΣ ΤΟΜΟΣ)-ΠΕΡΚΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΆ (έκδοση 2010)

Tο κράτος που βγήκε από τους καπνούς και τα αίματα της Επανάστασης άργησε να εύρει τον

κανονικό του ρυθμό ζωής και να παρακολουθήσει τις λογής κατακτήσεις των διαφόρων ευρωπαικών λαών. Το χάος και η αναρχία διαδέχθηκαν τα γεγονότα του μεγάλου αιώνα. Πολλά ανυπότακτα στοιχεία παληκαράδες και νταήδες βγαίνουν στα βουνά για ψύλλου πήδημα. Τα κύρια κίνητρα τους ηταν το πλιάτσικο και ο μεγάλος πόθος να ακουστεί η ανδρεία τους. Ονομαστοί στάθηκαν οι ληστές της Ανατολικής Ρούμελης και του Μοριά , ο Κακαράπης, ο Νταβέλης, ο Γερολύγκος. Ωστόσο ο νόμος έκανε τη δουλειά του και οι αγαθοί χωροφύλακες του Επαχτίτη ευθυμογράφου Σταμ(άτη) Σταμ(ατίου) χαλούσαν τον κόσμο με τους γκράδες τους για να ανακαλύψουν τους ταραξίες. Τον καιρό της ληστείας φάνηκαν και στα Κράβαρα οι νταήδες που θέλησαν να τα βάλουν με το νόμο.Είναι γνωστό στην Αιτωλία το τραγούδι που παρεξηγούσε τα πρώτα ελληνικά συντάγματα:

Παρακαλιέμαι στο θεό και στην Αγιασωτήρα
Να γίνει κανα σύνταμα κάνα κακό σεφέρι
Να ζώσει ο Λέος τα αρματα κι ο Κούτρας το σπαθί του
Να βγούμε απάνω στα βουνά

Το Σύνταγμα λοιπόν σαν «σύνταμα» ηταν λέξη συνώνυμη με το σεφέρι και το πλιάτσικο. Ας δούμε μερικά από τα κορυφαία «σκατόκλαρα» της Ναυπακτίας. Στην Περίστα πρώτοι και καλύτεροι οι Κωσταίοι, στον Πέρκο ο Μήλιος, στο Νεχώρι οι Μπαζωναίοι, στο Κρίκελο ο Σπαθιάς, οι Βολοκωσταίοι, ο Σαγάνας.

Στην Περίστα οι νταήδες Κωσταίοι τάβαλαν με τον παληκαρά του Πέρκου το Μήλιο. Ο Μήλιος ήταν κοντόσωμος, μα γεροδεμένος. Την πάλα του την ονόμαζε «γιαννούλα» και το καρυοφύλλι του «σιούτα» Όμως ηταν πονόψυχος και πραγματικά φιλήσυχος. Δόγμα του ηταν «μ έβλαψες , θα σε βλάψω διπλά» Κι έτσι οι περισσότεροι τον σέβονταν και οι λιγότεροι τον φοβούνταν χωρίς το δέυτερο να το επιδιώξει ποτέ του. 

Στην Πέρίστα οι Κωσταίοι κάθονταν «στο νύχι για καυγά» Στο χωριό παρίσταναν τους προεστούς και μπροστάρηδες. Εφκιασαν και μια βρύση για την…..ψυχή τους που την ξέρουμε ως τα σήμερα ως Κωσταίικη βρύση. 

Με το Μήλιο από τον Πέρκο δεν τα πήγαιναν καλά. Αυτός ηταν τίμιος και ίσιος. Εκείνοι ζεβζέκηδες κι εκβιαστές.. Ο Μήλιος νωρίς ψυχανεμίστηκε πως οι Κωσταίοι έβαλαν τα δυνατά τους για να τον «ξεμπήξουν». Οπου στο πανηγύρι του Αη ταξιαρχάκη στον Πέρκο στις 6 Σεπτέμβρη έβαλαν τον ψευτοπαληκαρά Γαλάνη από το ίδιο χωριό να ριχτεί του Μήλιου που χόρευε η που «εκανε χάζι» δηλαδή παρακολουθούσε το γλέντι.

Ο Μήλιος γρήγορα τραβάει τη «γιαννούλα» του κι άρχει ένα ξέφρενο σπαθοπάλαιμα. Όμως όλοι αυτοί που τους αγαπάει ο θρύλος , όλο και κάποιο ατύχημα παθαίνουν για να μπαίνουν ολόσωμοι στην ψυχή μας και να δικαιώνεται ο καλός και δίκαιος αγώνας τους. Το σπαθί του Μήλιου κόβεται

Η Κωσταίικη Βρύση σήμερα

στα δύο όπως του Διάκου στην Αλαμάνα. Ξαφνιασμένος από το απροσδόκητο κι ο Γαλάνης ισα που τον τραυματίζει ελαφρά και το βάζει στα πόδια. Που να το φανταστεί πως θάβγαινε ζωντανός από τον αγώνα που τον έσπρωξαν οι δόλιοι οι Κωσταίοι. Ο Μήλιος σύντομα τιμώρησε τον Γαλάνη. Αργότερα με την παρέα του Λιαροκάπη και Σγάγια τραβήξανε για την Περίστα. Οι Κωσταίοι κατάλαβαν τι τους περίμενε κι έφυγαν για τη Βλαχιά περίπου στα 1850. Το σόι τους ξεκληρίστηκε από την Περίστα και μοναχά η βρύση τους έμεινε για να συντηρεί τη παράδοση.

Ο Μήλιος φαίνεται πως είχε γενικότερα πολιτικά ενδιαφέροντα. Κατά τον Ι. Κοτίνη αναμίχθηκε και στην κατά του Οθωνα επανάσταση του 1844 που στον τόπο μας υποκίνησαν οι Θ. Γρίβας και Δ. Ταρκαζίκης.